Atrakcje okolic
Spis treści
Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego w Bóbrce
Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego im. Ignacego Łukasiewicza w Bóbrce mieści się na terenie czynnej do dzisiaj kopalni ropy naftowej. Można tutaj zobaczyć ropę naftową w stanie naturalnym, zobaczyć jak wyglądały XIX-wieczne szyby naftowe (kopanki) oraz pospacerować pięknymi alejkami pośród lasu.
Bóbrka była pierwszą kopalnią ropy naftowej na świecie (powstała w roku 1854 z inicjatywy Tytusa Trzecielskiego i Ignacego Łukaszewicza). W muzeum znajdują się liczne eksponaty, związane m.in. z geologią, górnictwem naftowym, przemysłem rafineryjnym i petrochemicznym, czy gazownictwem ziemnym.
Do najcenniejszych zabytków zgromadzonych w muzeum należą obiekty, pochodzące z czasów Ignacego Łukaszewicza – m.in.:
- obelisk ufundowany w 1872 r. przez Ignacego Łukasiewicza w miejscu zwanym Wrzanka;
- kopanka Franek, wykonana ręcznie około 1860 roku do głębokości 50 m;
- kopanka Janina; ręcznie wykopana do głębokości 132 m, a następnie pogłębiona wiertnicą ręczną do głębokości 250 m; do dziś jest eksploatowana przy użyciu pompy wgłębnej. Obecnie uzyskuje się z niej jeszcze od 50 do 100 kg ropy na dobę;
- warsztat mechaniczny z 1864 roku, o konstrukcji drewnianej, który służył do obsługi wierceń metodą udarową;
- tzw. Dom Łukasiewicza z 1865 roku (prezentowana jest tutaj m.in. kolekcja lamp naftowych, fotografii oraz ekspozycja geologiczna);
- drewniana kuźnia kopalniana z 1856 roku; we wnętrzu znajdują się dwa paleniska zbudowane z cegły, podsycane za pomocą skórzanego miecha z lat 1890-95; wyposażona jest w stare narzędzia kowalskie;
- zrekonstruowana wiertnica ręczna z 1862 roku, służąca do wiercenia metodą udarową płytkich otworów.
Muzeum Marii Konopnickiej w Żarnowcu
Siedzibą Muzeum jest dworek z XVIII w., przebudowany z końcem XIX w. oraz zabytkowy park o powierzchni 3,6 ha, które przekazane zostały Marii Konopnickiej w 1903 r. w Darze Narodowym z okazji jubileuszu 25-lecia pracy pisarskiej. Po śmierci Konopnickiej dworek pozostawał do 1956 r. w posiadaniu rodziny.
Muzeum w Żarnowcu powołane zostało do życia przez Ministerstwo Kultury i Sztuki w 1957 r. na podstawie aktu darowizny rodziny pisarki. W 1991 r. oddano do użytku budynek „Lamusa”, w którym mieszczą się ekspozycje, działy merytoryczne, biblioteka i magazyny zbiorów.
Rezerwat Przyrody Prządki
Rezerwat Przyrody Prządki tworzy zespół ostańców skalnych, skały te sięgają nawet ponad 20m. Zbudowane są z gruboziarnistego piaskowca ciężkowickiego, który pod wpływem erozji stworzył swoje oryginalne kształty. Niektóre skały mają własne nazwy: Prządka-Baba, Prządka-Matka, Herszt. Nazwa rezerwatu wywodzi się z legendy, która głosiła, że skały są dziewczętami zamienionymi w kamień, ukaranymi za przędzenie lnu w dni świąteczne.
Rezerwat Przyrody jest położony w obrębie Czarnorzecko – Strzyżowskiego Parku Krajobrazowego i jest jego największą atrakcją turystyczną. Dzisiejsza powierzchnia chroniona wynosi 13,63 ha.
Zamek Kamieniec
W przedwojennej reklamie turystycznej przedstawiano ruiny zamku w Odrzykoniu, jako najpiękniejsze ruiny w Galicji.
Ta rycerska warownia zbudowana za czasów Kazimierza Wielkiego, rozbudowana za panowania Władysława Jagiełły, – to symbol świetności rycerstwa z rodu Pilawitów, z którego pochodzi Mikołaj Kamieniecki w 1509 roku mianowany przez króla pierwszym w historii wojska polskiego hetmanem wielkim koronnym.
W XIX w. zamek w Odrzykoniu stał się ważnym elementem polskiej tradycji romantycznej. Jego właścicielem został kapitan armii napoleońskiej hrabia Aleksander Fredro. Pomysł „Zemsty”, która okazała się arcydziełem komedii polskiej, zrodził się na tle historii zamku odrzykońskiego, a istniejący do dzisiaj fragment jego architektury, czyli mur graniczny między zamkiem Wysokim a Średnim, stał się motywem literackim. Drugi aspekt polskiego romantyzmu związany z zamkiem to postać Seweryna Goszczyńskiego i jego poemat „Król zamczyska”.
Zamek uhonorowano w rocznicę insurekcji kościuszkowskiej umieszczając pomnik Tadeusza Kościuszki dłuta najlepszego ówczesnego rzeźbiarza krośnieńskiego. Nawiązaniem do patriotyczno-wojskowych tradycji zamku, w roku 2000, stało się nadanie przez Ministra Obrony Narodowej jednostce wojskowej – 21 Rejonowym Warsztatom Technicznym z Rzeszowa, imienia patrona Hetmana Wielkiego Koronnego Mikołaja Kamienieckiego. Po raz pierwszy w powojennej historii Polski, na sztandarze wojskowym i mundurach żołnierzy pojawił sie herb szlachecki – Pilawa. Cyklicznie odbywają się tu zjazdy rodu Kamienieckich, na które przybywają z całego świata, żyjący do dzisiaj potomkowie średniowiecznych właścicieli zamku. Tajemniczy urok zamku docenia zwłaszcza młode pokolenie. Pamiątką spotkań młodzieży organizowanych na zamku w Odrzykoniu przeszło 100 lat temu przez twórców harcerstwa polskiego: Andrzeja i Olgę Małkowskich, stało się uroczyste wmurowanie przez Chorągiew Podkarpacką ZHP, poświęconej im tablicy.
Nowe życie historycznej ruiny tworzy zamkowa placówka muzealna wzbogacona o średniowieczną izbę tortur, oraz pracownia ceramiki.
Muzeum Kultury Szlacheckiej w Kopytowej
Polskie dwory ziemiańskie z wnętrzami wzbogacanymi przez pokolenia, były przez wieki ostoją wartości rodzinnych i patriotycznych. Dwór jako siedlisko rodzinne przetrwał rozbiory, powstania i represje zaborców. W pamięci Polaków przetrwały te najbardziej znane dwory, jak Mickiewiczowskie Soplicowo czy Zułów na Wileńszczyźnie, gdzie urodził się Józef Piłsudski.
Siedziby ziemiańskie zostały skazane na dewastację przez okupanta hitlerowskiego, a po zakończeniu II wojny światowej przez władzę ludowego państwa polskiego, która wprowadziła dekret o reformie rolnej. Tylko nieliczne dwory uratowano przed zniszczeniem.
Jeden z takich modrzewiowych dworów, egzystujących w zapomnieniu, przywrócono do życia w Kopytowej na Pogórzu Karpackim. Znajduje się tu Muzeum Kultury Szlacheckiej w otoczeniu parkowym. Wnętrza domu szlacheckiego posiadają oryginalne drewniane stropy belkowe, parkiety taflowe oraz polskie meble dworskie typowe dla gustu sarmackiego. Meblom towarzyszą zabytkowe tkaniny, kobierce, broń, porcelana i obrazy. Tematyka przedstawień obrazowych opiera się o bohaterów historycznych: Tadeusza Kościuszkę, księcia Józefa Poniatowskiego czy Aleksandra Fredrę. Szczególną rolę pełnią licznie zgromadzone pamiątki patriotyczne z okresu powstań narodowych obejmujące biżuterię popowstaniową. Dodatkową atrakcją jest możliwości odwiedzenia usytuowanej w piwnicach pracowni piernika oferującej wyroby rękodzielnicze.